Zastanów się, na ile ważna jest rodzina w Twoim życiu? Możesz wybrać jedną z czterech odpowiedzi: bardzo ważna, ważna, mało ważna lub wcale nie jest ważna. Czy sądzisz, że „Bez względu na to, jakie są zalety i wady rodziców, trzeba ich kochać i szanować”, czy też Twoim zdaniem „Rodzice muszą zapracować na szacunek i miłość swoich dzieci”. Które z tych dwóch stwierdzeń lepiej wyraża Twoją opinię?
Pierwsze z nich mówi o bezwarunkowej miłości do rodziców. Drugie zezwala na krytycyzm wobec ich zachowań i pozwala na bardziej partnerskie relacje między pokoleniami. Czy Twoim zdaniem „Obowiązkiem rodziców jest zrobić wszystko dla swoich dzieci, nawet kosztem siebie”, czy raczej „Rodzice mają swoje własne życie i nie powinno się od nich wymagać całkowitego poświęcenia dla dzieci”? Wybór pierwszego stwierdzenia wskazuje na silne więzi rodzinne i duże oczekiwania wobec rodziców. Jeśli wybrałeś za każdym razem pierwsze z dwóch stwierdzeń, to myślisz jak większość Polaków.
W taki sposób jak wyżej Alberto Alesina i Paola Giuliano, profesorowie Harvard University, mierzyli siłę więzi rodzinnych w różnych krajach. Przeanalizowali dane pochodzące z wielu państw, badając, jak siła więzi rodzinnych wpływa na codzienne życie. Jaki obraz wyłania się z tych badań? Okazuje się, że my, Polacy, obok Brazylijczyków, Portugalczyków i Hindusów, jesteśmy najbardziej rodzinni spośród rozwiniętych krajów świata!
Uważamy, że rodzina jest ważna, że rodziców należy bezwarunkowo kochać i szanować i że obowiązkiem rodziców jest robić wszystko dla swoich dzieci. Na przeciwległym krańcu znaleźli się Niemcy, Holendrzy, Finowie, Norwegowie i Islandczycy.
Polska południowa
Okazało się, że najluźniejsze więzi rodzinne są w Skandynawii. Słabe, nieco tylko silniejsze, są w krajach Europy Zachodniej, takich jak Szwajcaria, Holandia, Niemcy i Francja. Mocniejsze więzi łączą członków rodzin w Europie Środkowo-Wschodniej, przy czym Polska się tu wyróżnia – nasze więzi rodzinne są znacznie silniejsze niż naszych sąsiadów. Pod tym względem przypominamy raczej kraje Ameryki Południowej lub południowej Europy – Włochy, Portugalię i Hiszpanię. Następnie pod względem siły deklarowanych więzi rodzinnych badacze wyróżnili rejon Kanady, USA, Australii, Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii. Jeszcze silniejsze więzi łączą rodziny w Europie Południowej, w Azji (Chiny, Japonia, Indie) oraz Ameryce Południowej (Argentyna, Brazylia i Chile). Najbardziej rodzinni – przynajmniej w deklaracjach – są mieszkańcy południowej Afryki, Tanzanii, Ugandy i Zimbabwe oraz Iranu, Egiptu, Algierii i Maroka.
Dlaczego Polacy są tak ponadprzeciętnie rodzinni? Dlaczego odbiegamy pod tym względem od sąsiadów? Jedno z możliwych wyjaśnień wynika z danych Polskiego Generalnego Sondażu Społecznego. Pokazują one, że istnieje związek między rodzinnością a wykształceniem rodziców. Okazuje się, że jeśli rodzice mają wyższe wykształcenie, to rosną szanse, że wychowane w tej rodzinie dzieci będą bardzo rodzinne. Natomiast nie wpływa to na ich kontakty z przyjaciółmi. Dlaczego rodzice z wyższym wykształceniem zamiast sprzyjać większej otwartości i umiejętności nawiązywania znajomości, uczą raczej podtrzymywa...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
