WYPARCIE BEZ OPARCIA

Wstęp

Niedawno prasę obiegła informacja, że naukowcom udało się wyjaśnić na poziomie neurobiologicznym psychoanalityczny mechanizm wyparcia. Czy naprawdę?

Chociaż „wyparcie” na dobre zagościło w psychologii, to badacze procesów psychicznych człowieka traktują je wciąż nieufnie. Według niektórych naukowców nie ma żadnych dowodów na istnienie tego mechanizmu. Zwracają oni uwagę na fakt, że dorośli zwykle pamiętają dramatyczne, ale łatwe do zweryfikowania wydarzenia, w których brali udział w dzieciństwie. Zastanawiają się, dlaczego wyparciu ulegają tylko wspomnienia o tych zdarzeniach, których prawdziwości nie sposób obiektywnie potwierdzić. Wątpliwość ta najczęściej pojawia się w dyskusjach toczących się wokół tzw. zespołu fałszywych wspomnień (false memory syndrom). Tym terminem określane są sytuacje, gdy dorosła osoba w wyniku psychoterapii lub hipnozy zaczyna wierzyć, że w dzieciństwie była molestowana seksualnie. Zwolennicy teorii wyparcia utrzymują, że psychoterapia może doprowadzić do odzyskania (czy uświadomienia sobie) wypartych wspomnień o traumatycznych zdarzeniach. Z kolei jej przeciwnicy uważają, że podczas psychoterapii albo hipnozy dochodzi raczej do „zaimplantowania” fałszywych wspomnień, a nie do odzyskania prawdziwych. Ten drugi pogląd zaczyna przeważać, co zresztą znajduje odzwierciedlenie w samej nazwie „zespół fałszywych wspomnień”.

W kontrolowanych warunkach eksperymentalnych trudno jest zweryfikować istnienie mechanizmu wyparcia, przede wszystkim ze względów etycznych. Jedna...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI