W ostatnich dekadach znacząco wzrosła liczba tzw. rodzin patchworkowych. Powstają one, gdy któryś z partnerów (albo oboje) mają już dzieci z poprzedniego związku. Ponieważ jest to coraz częstsze zjawisko (według GUS w 2018 r. niemal 20% małżeństw to były małżeństwa powtórne, a są jeszcze przecież związki nieformalne), warto się zastanowić, w jaki sposób wprowadzić nowego partnera do rodziny, aby zminimalizować ryzyko konfliktów, napięć i dyskomfortu u wszystkich stron.
Co się zmienia, gdy rodzic wchodzi w nowy związek
Sytuacja taka jest ogromną zmianą zarówno dla rodzica, jak i dla jego dzieci. Istotnie zmienia się struktura rodziny – powstaje nowy podsystem partnerski (rodzic + ojczym/macocha), mogą pojawić się przyszywani dziadkowie, nowi wujkowie i nowe ciocie. Jeśli nowy(-a) partner(–ka) rodzica także ma dzieci z poprzedniego związku, to struktura rodziny rozszerza się o „przyszywane” rodzeństwo. Powstaje wiele nowych relacji, które nie zawsze są łatwe, ale stanowią istotny kontekst rozwoju dla rodzica i dzieci.
Zmiany pociągają za sobą szereg wyzwań. Po pierwsze, dla rodzica nowy(-a) partner(-ka) staje się bardzo ważną osobą i zależy mu zapewne na tym, aby inni członkowie rodziny przyjęli go/ją z entuzjazmem i życzliwością. Jednak dla pozostałych członków rodziny jest to zazwyczaj ktoś zupełnie obcy, trudno im więc „z marszu” zapałać do tej osoby wielką sympatią.
POLECAMY
Z pewnością ogromne znaczenie ma osobowość i sposób bycia nowego(-ej) partnera(-ki), które może pomagać lub utrudniać zyskanie życzliwości i sympatii. Niemniej rodzic (czasem nieświadomie) może tworzyć pewną presję, aby inni bez zastrzeżeń zaaprobowali nowego członka rodziny, lekceważąc wątpliwości, pytania lub ambiwalencję dzieci czy własnych rodziców.
Po drugie, dzieci mogą doświadczać w takiej sytuacji silnego konfliktu wewnętrznego. Z jednej strony chcą życzliwie przyjąć nowego(-ą) partnera(-kę) rodzica. Z drugiej – obawiają się, czy to nie będzie „zdrada” wobec drugiego z biologicznych rodziców. Ich dezorientację może jeszcze pogłębić odrzucenie nowego(-ej) partnera(-ki) przez innych członków rodziny – dziadków, wujków czy ciotki.
Po trzecie, wprowadzenie nowej osoby do rodziny wymaga przeformułowania zasad codziennego funkcjonowania, np. podziału obowiązków czy kwestii podejmowania decyzji.
To tylko kilka możliwych wyzwań. Niektóre rodziny mogą zupełnie ich nie doświadczyć, w innych mogą pojawić się całkowicie odmienne problemy. Wiele bowiem zależy od okoliczności, w jakich dochodzi do wprowadzania nowego partnera rodzica do rodziny. Nowy związek może powstać np. po śmierci pierwszego partnera, do którego dzieci były bardzo przywiązane. Będzie to zupełnie inna sytuacja niż wtedy, gdy poprzedni związek rozpadł się z powodu domowej przemocy, albo wtedy, gdy rodzice rozstali się w zgodzie i nadal chcą współpracować na rzecz dobra dzieci, ale nie zamierzają kontynuować wspólnego życia. Rzecz jasna wariantów takiej sytuacji można by wskazywać znacznie więcej i każdy z nich przyniesie inne wyzwania.
Warto jednak pamiętać, że nowy związek może być niezwy...
