Jak wyliczana jest emerytura – staż pracy i wiek emerytalny
Emerytura jest wypłacana przez ZUS z tytułu regularnie odprowadzanych składek. Prawo do niej mają osoby, które były aktywne zawodowo i podlegały z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym. Tak właściwie emerytury w Polsce wypłacane są z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
POLECAMY
W Polsce obowiązuje powszechny wiek emerytalny wynoszący:
- 60 lat dla kobiet,
- 65 lat dla mężczyzn.
Po osiągnięciu takiego wieku można przejść na emeryturę, o ile odkładało się kapitał na nią w ZUS i OFE. To dwa podstawowe i obowiązkowe elementy systemu w Polsce.
ZUS wylicza emeryturę poprzez podzielenie podstawy obliczenia świadczenia przez średnie dalsze trwanie życia. Podstawą jest kwota składek odprowadzanych w okresie aktywności zawodowej do ZUS tytułem składki na ubezpieczenie emerytalne. Jest ona księgowana na koncie ubezpieczonego.
Jak obliczyć emeryturę? Można w tym celu posłużyć się dostępnym na stronach ZUS kalkulatorem emerytalnym. Należy w nim wpisać:
- rok ostatniej informacji o stanie konta w ZUS,
- płeć,
- miesiąc i rok urodzenia,
- kwotę zwaloryzowanych składek,
- kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego,
- zwaloryzowaną kwotę ogółem na subkoncie,
- kwotę składek za 12 miesięcy kalendarzowych,
- deklarowany wiek przejścia na emeryturę w latach i miesiącach,
- rok rozpoczęcia/wznowienia pracy,
- miesięczne obecne wynagrodzenie brutto.
ZUS we wrześniu 2023 roku podawał, że liczba emerytów i rencistów wyniosła 7 907,1 tys. i była o ponad 80 tys. wyższa niż przed rokiem. Przeciętne świadczenie wynosiło 3364,42 zł i było o 18,2 proc. wyższe od wypłaconego rok wcześniej.
Największe znaczenie dla wysokości przyszłej emerytury ma wiek przejścia na świadczenie oraz to, jak długo pracowaliśmy i jakie składki odprowadzaliśmy do ZUS. Te zależą albo od kwoty dochodu z wynagrodzenia pracowniczego, albo od sumy zadeklarowanej przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą.
Ile wynosi najniższa emerytura z ZUS – komu przysługuje?
Niestety, ale nie wszyscy emeryci w Polsce mogą liczyć na wypłatę emerytury pozwalającej na utrzymanie się. ZUS podaje, że obecnie najniższa wypłacana przez Zakład to zaledwie 1 grosz, a otrzymuje takie świadczenie kobieta, która pracowała na zlecenie i miała jeden dzień stażu. Uzbierała kapitał emerytalny wynoszący 2,98 zł.
Z kolei minimalna emerytura gwarantowana dla osób, które zgromadziły 21 lub 25 lat stażu pracy, wynosi 1588,44 zł po waloryzacji. W Polsce jest prawie 360 tys. osób, które pobierają takie świadczenie.
W związku z trendem wskazującym na obniżanie się świadczenia względem ostatniego wynagrodzenia warto wcześniej zabezpieczyć się przed niedostatkiem na emeryturze i odkładać pieniądze.
Dlaczego warto odkładać na emeryturę – oszczędzanie w ramach IKE i IKZE
Polski system emerytalny obejmuje trzy filary – ZUS i OFE są filarami numer jeden i dwa, a trzecim, dobrowolnym są m.in. IKZE czy IKE. To indywidualne konta emerytalne, pozwalające na oszczędzanie na emeryturę, by mieć później możliwość uzupełnienia świadczenia wypłacanego przez ZUS, które niestety może być bardzo niskie.
Więcej na temat funkcjonowania Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego można przeczytać na stronie: https://www.uniqa.pl/emerytura/ikze/, a o Indywidualnym Koncie Emerytalnym: https://www.uniqa.pl/emerytura/ike/. W obu przypadkach zaoszczędzone środki w ramach ustalonych limitów wpłat na IKE i IKZE mogą być zwolnione z podatku od zysków kapitałowych. W ramach IKZE można dodatkowo odliczyć wpłaty roczne od podstawy opodatkowania w rozliczeniu PIT. Warto więc zastanowić się nad odkładaniem na emeryturę w taki sposób. Zwłaszcza jeśli wyliczone świadczenie z kalkulatora ZUS wydaje Ci się stanowczo zbyt niska względem Twoich potrzeb.
