Prawie każdy z nas spotkał się czy słyszał o takich doświadczeniach w życiu ludzi, które naruszają podstawową regułę dotyczącą związków przyczynowo-skutkowych i przekraczają dostępną nam logikę wydarzeń. Zdania-klucze, symbolizujące konkretne ludzkie doświadczenia, na przykład „Nie mogę sobie pozwolić na chorowanie. Nie mam na to czasu” lub „Pewno nie będę miała czasu umrzeć” – sugerują, jakby choroba i śmierć podlegały w jakiejś mierze naszej kontroli, jakbyśmy mogli na nie wpływać.
Nasze zwyczajowe i kształtowane kulturą podejście do choroby i śmierci umiejscawia poczucie kontroli nad tymi zdarzeniami poza nami. To coś, co się przydarza, przytrafia – to los, przeznaczenie. Świadomość nieuchronnego końca często zamienia się w bezradność czy beznadziejność, skłania do „poddania się”, daje poczucie sytuacji bez wyjścia. Wtedy oddajemy swoje cenne ciało – które zawiodło, stało się kłopotem – w ręce obcych ludzi: niech coś z nim zrobią, jeżeli w ogóle coś da się z nim zrobić. Patriarchalny model w relacji pacjent – lekarz wzmacnia to poczucie uprzedmiotowienia.
Przyjaciółka, dla której jej praca jest pasją, choruje tylko w soboty i niedziele. Znajomy – ojciec czterech synów – śmiejąc się, stwierdza: „Pozwalamy mojej żonie chorować raz na dwa lata”. Popularna pisarka opowiada o przebytej chorobie nowotworowej: „Musiałam żyć i być zdrowa, musiałam przecież wychować córkę”. Sędziwa babcia znajomych mówi z wiarą: „Nie umrę, dopóki moja wnuczka nie pójdzie do komunii”. Doświadczeni onkolodzy z pokorą zadają sobie pytanie: „Dlaczego jeden pacjent odzyskuje zdrowie, a drugi umiera, choć u obu rokowania i leczenie były takie same?”. Z badań wynika (Philip Zimbardo, Floyd Ruch), że starzy ludzie częściej umierają po świętach lub po dniu urodzin, jak gdyby postanowili żyć aż do pewnej docelowej daty.
Mówimy: wiara czyni cuda; wola życia; przede wszystkim trzeba chcieć. Badania potwierdz...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
