Klaudia Przyłucka-Janasik: Czym według Pani jest dojrzałość? Jak Pani rozumie tę cechę?
Joanna Flis: Dojrzałość to kompetencja, umiejętność, której możemy się nauczyć. Dorosłość przychodzi z wiekiem jako biologiczny proces, ale dojrzałość jest zbiorem umiejętności, takich jak zdolności poznawcze, emocjonalne, mądrość, umiejętności społeczne i elastyczność psychologiczna. Te obszary mogą być rozwinięte w różnych stopniach. Na przykład, możemy dobrze radzić sobie z emocjami, ale gorzej z relacjami społecznymi. Dojrzałość jest zmienna w czasie – czasem się rozwijamy, a czasem cofamy. Przykładowo, osoba zwykle dobrze radząca sobie z emocjami może z powodu choroby zacząć reagować lękiem czy frustracją. To, jak blisko nam do dojrzałych zachowań, zależy od kondycji, okoliczności życiowych i zdrowia. Ważne jest również, aby zrozumieć, że dojrzałość nie jest jednolita – możemy być dojrzali w jednym obszarze, a niedojrzali w innym. W sytuacjach trudnych, takich jak stres czy choroba, nasze reakcje mogą się zmieniać, co pokazuje, jak dynamiczna jest to cecha. W zależności od tego, jakie wyzwania stawia przed nami świat, czasami jest nam łatwiej po tę dojrzałość sięgnąć, a innym razem jest nam po prostu trudniej z niej skorzystać.
Wspomniała Pani o dorosłości i dojrzałości. Czy jest między nimi różnica?
Dorosłość to umowa społeczna, np. o uzyskaniu praw wyborczych, a także biologiczna dojrzałość, np. płciowa. Z kolei dojrzałość to coś, czego uczymy się na drodze życia. Jest to umiejętność radzenia sobie z rzeczywistością. Niestety, wiele osób myli dojrzałość z wiekiem, co prowadzi do sytuacji, że mamy wielu niedojrzałych dorosłych. Takie osoby osiągnęły wiek dorosły, ale nie rozwinęły dojrzałości osobowościowej. Warto podkreślić, że dorosłość może być jedynie powierzchowna. Ktoś może mieć insygnia dorosłości, np. praca, władza czy pieniądze, ale brak mu dojrzałych kompetencji, takich jak odpowiedzialność za swoje decyzje, zdolność do empatii czy umiejętność rozwiązywania konfliktów. Dlatego tak ważne jest, by oddzielić te dwa pojęcia i zrozumieć, że dojrzałość wymaga świadomego wysiłku.
POLECAMY
Jak w codziennym życiu możemy rozpoznać niedojrzałość?
Dojrzałość objawia się w pięciu obszarach. Niedojrzałość w radzeniu sobie z emocjami to np. impulsywne reakcje lub traktowanie emocji jak faktów. W obszarze poznawczym – brak krytycznego myślenia i odróżniania prawdy od fa...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
Dołącz do 50 000+ czytelników, którzy dbają o swoje zdrowie psychiczne
Otrzymuj co miesiąc sprawdzone narzędzia psychologiczne od ekspertów-praktyków. Buduj odporność psychiczną, lepsze relacje i poczucie spełnienia.
