Czy rozumiem świat mojego dziecka? To pytanie zadaje sobie wielu rodziców, zarówno małych dzieci – gdy dostrzegają zadziwiającą przenikliwość umysłu swej pociechy, jak i dzieci starszych, nawet dorastających – gdy niepokoją się dziwnym dla nich zachowaniem czy językiem nastolatka. Dla psychologa zajmującego się badaniem rozwoju dziecka jest to pytanie zasadnicze. Dlatego kiedyś zadał je sobie klasyk tej dziedziny, szwajcarski psycholog rozwojowy Jean Piaget (tytuł jednej z jego książek brzmiał przecież Jak sobie dziecko wyobraża świat), a dziś jest ono inspiracją całej serii książek, której redaktorem jest Judy Dunn, profesor psychologii rozwojowej w Instytucie Psychiatrii w King’s College w Londynie, serii wydawanej przez wydawnictwo Blackwell. Jedna z najnowszych książek z tej serii, autorstwa Judy Dunn, ukaże się w najbliższym czasie nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nosi ona tytuł Dziecięce przyjaźnie. Narodziny bliskich związków.
Przyjaźń jest szczególnym związkiem dwojga ludzi. Dlaczego? Na to pytanie Dunn odpowiada na wiele różnych sposobów. Wymieńmy przynajmniej dwa. Po pierwsze, przyjaźń jest pierwszą bliską relacją z drugim człowiekiem, jaką nawiązujemy poza rodziną. Po drugie, przyjaźń jest areną rozwoju umiejętności społecznych. To przyjaźniąc się, uczymy się współpracować, ale również ustalać hierarchię władzy, kształtujemy umiejętności rozwiązywania sporów, ale także zdobywania przewagi. Przyjaźń to bliska, niezwykle intymna więź między dwojgiem ludzi, którzy wspólnie doświadczają wielu różnorodnych emocji, a zarazem w szczególny sposób się rozumieją. Emocje i rozumienie, uczucia i poznanie splatają się w przyjaźni tak mocno, że pytanie, dlaczego warto badać przyjaźń, staje się poniekąd pytaniem retorycznym. Jednak Judy Dunn udziela na to pytanie ważnej odpowiedzi: warto badać przyjaźń, aby zrozumieć świat naszych dzieci, dowiedzieć się co czują i jak myślą o otaczającym je świecie. Skupiając się na rozumieniu dziecka, Dunn w swoich badaniach rzadko stosuje testy czy kwestionariusze, częściej posługuje się obserwacją i rozmową. Jak sama pisze, „podsłuchiwaliśmy i nagrywaliśmy rozmowy i zabawy naszych dzieci”. Przywołajmy fragment drugiego rozdziału książki Dunn, w którym rozważa ona kolejno różne empiryczne dane wskazujące, że przyjaźń jest relacją powstają...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
