Pan Kazimierz był na grillu z rodziną, kiedy nagle zaczął niewyraźnie mówić, a prawą stronę jego ciała ogarnęła dziwna niemoc. Gdy przyjechało pogotowie, lekarz powiedział, że to prawdopodobnie udar mózgu.
POLECAMY
Większość chorych przebywających na oddziałach rehabilitacji neurologicznej to pacjenci po udarach mózgu. Zwykle cierpią na jednostronny niedowład, często mają zaburzenia mowy i znaczne deficyty funkcji poznawczych. Pytani o to, co im dolega, najczęściej rozkładają ręce albo mówią, że „mają coś z głową”. Ich rodziny powtarzają tajemniczą diagnozę: „udar”.
Dla większości z nas – nie tylko dla pacjentów i ich bliskich – określenie udar mózgu jest niejasne. Z tej niewiedzy wynikają zaniedbania, niezrozumienie chorego i niewłaściwa rehabilitacja. A przecież według statystyk co 8 minut ktoś ma udar. Rocznie w Polsce doznaje go niemal 70 tysięcy ludzi, a Światowa Organizacja Udaru Mózgu szacuje, że co szósta osoba w ciągu życia zachoruje
na udar.
Udar, zawał, wylew...
Udar mózgu to choroba neurologiczna, której przyczyny mogą być różne, zawsze jednak wiążą się z zaburzeniami krążenia krwi w mózgu. Ma miejsce, jeśli któraś z tętnic doprowadzających krew do mózgu lub rozprowadzających ją w jego wnętrzu ulegnie zamknięciu lub pęknie. W pierwszym przypadku krew nie może przedostać się dalej i część mózgu pozostaje niedokrwiona, co często prowadzi do nieodwracalnych uszkodzeń. Mówimy wtedy o udarze niedokrwiennym albo o zawale mózgu. Analogicznie, jeśli zamknięciu ulega tętnica wieńcowa, pacjent ma zawał serca. Krew nie dociera wtedy do serca i pozostawia je niedokrwione, co prowadzi do uszkodzenia serca, a jeśli krążenie nie zostanie przywrócone – do jego martwicy. Tym, co często blokuje tętnice, są zbierające się w ich wnętrzu blaszki miażdżycowe. Dlatego wśród przyczyn udarów mózgu wymienia się otyłość, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę. W grupie zwiększonego ryzyka są także chorzy z migotaniem przedsionków. W efekcie epizodu migotania do krwiobiegu może dostać się zakrzep, który potem może spowodować zator w mózgu.
Natomiast gdy tętniczka pęka, mówimy o udarze krwotocznym, czyli wylewie – krew wylewa się do okolicznych tkanek, powodując ich zniszczenie. Naczynie pęka zwykle pod wpływem skoku ciśnienia, dlatego niebezpieczne jest nieunormowane ciśnienie tętnicze.
Działaj!
Nagłe wystąpienie poniższych objawów może świadczyć o udarze:
- zaburzenia czucia (zwłaszcza po jednej stronie ciała),
- osłabienie kończyn (zwłaszcza po jednej stronie ciała),
- wykrzywienie twarzy, np. opadający kącik ust,
- zaburzenia mowy,
- zaburzenia wzroku, niedowidzenie obejmujące często jedną połowę pola widzenia,
- zaburzenia równowagi.
Jeśli zauważysz je u kogoś, nie czekaj, aż miną! Natychmiast wezwij pogotowie, dzwoniąc na 112 lub 999.
Miejsce zdarzenia
Udar mózgu to termin trudny do zrozumienia dla pacjentów i ich rodzin. Taka diagnoza może się bowiem przekładać na zupełnie różne objawy kliniczne – słyszą ją pacjenci z niedowładami, zaburzeniami widzenia, afazją, a nawet „szczęśliwcy”, którym na pierwszy rzut oka nic nie dolega.
Objawy i skutki udaru mózgu są różne w zależności od tego, która...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
