Wzrost problemów psychicznych wśród nastolatków i rosnące zapotrzebowanie na specjalistyczną pomoc
Według danych zebranych przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę prawie połowa nastolatków deklaruje trudności o podłożu psychicznym, a na przestrzeni ostatnich ośmiu lat o 1/3 zwiększyła się liczba dzieci i nastolatków odczuwających niepokój i lęk*. Co się z tym wiąże, coraz więcej rodzin szuka dla siebie specjalistycznej wiedzy i pomocy.
POLECAMY
Terapia dla dziecka, jak mogę mu pomóc?
- Zaangażuj się.
Czynny udział rodziców w terapii zwiększa jej skuteczność, zwłaszcza w przypadku młodszych dzieci. Szereg badań potwierdza potencjalną korzyść z zaangażowania rodziców w terapię dziecka. Szczególnie, że im młodszy podopieczny, tym potrzebuje większego wsparcia opiekunów (Gross s.55).
- Zdobywaj wiedzę.
Psychoedukacja pomaga lepiej poznać problem, z którym mierzy się Twoje dziecko, redukować błędne przekonania i zrozumieć możliwości, jakie daje Wam terapia.
- Współpracuj.
Ważne dla Ciebie i procesu zdrowienia Twojego dziecka będzie, jeśli poznasz i zaakceptujesz cele i metody prowadzonego leczenia, nawet jeśli będą one różnić się od Twoich oczekiwań. Zawarcie kontraktu między terapeutą a rodzicem jest istotnym elementem procesu terapeutycznego. Zawsze możesz poprosić o wyjaśnienie niejasnych kwestii terapeutę, który udzieli informacji w granicach obowiązującej go zasady poufności. Twoja otwarta postawa i przestrzeganie zasad ustalonych z terapeutą może pomóc dziecku ograniczyć objawy zaburzenia.
- Wspieraj dziecko i siebie.
Kluczowe jest, aby rodzic nie tylko wspierał emocjonalnie swoje dziecko, ale dbał także o swoje zdrowie i dobrostan psychiczny.
- Utrwalaj pozytywne zmiany.
Po zakończeniu terapii przydasz się do wypracowania nowych, zdrowych wzorców zachowań i utrzymania rodzinnej rutyny. Codzienne aktywności niezwiązane z objawami zaburzeń pomogą w lepszym funkcjonowaniu dziecka.
Co warto wiedzieć, żeby pomóc dziecku i sobie podczas terapii?
Rola rodzica w procesie terapeutycznym dziecka ma nie tylko wymiar opiekuńczy, ale także formalny. Do 16. roku życia dziecka to właśnie rodzic podejmuje decyzję o podjęciu lub zakończeniu przez nie terapii, a do 18. roku ma wpływ na ten proces. Rodzice mają również prawo dowiedzieć się o rokowaniach, nasileniu objawów oraz dalszych planach leczenia bez dostępu do szczegółów sesji, które są chronione zasadą poufności. Istnieją jednak sytuacje, w których zasada poufności nie obowiązuje – dotyczy to zagrożenia życia lub zdrowia dziecka, na przykład w przypadku planów samobójczych, oraz podejrzeniu stosowania wobec dziecka przemocy, które terapeuta zgłasza odpowiednim instytucjom.
Dobrze jest rozmawiać z psychoterapeutą o tym, jak unikać zachowań, które mogłyby nieświadomie wzmacniać objawy dziecka. Jeżeli problemy rodzinne są bardziej złożone, konieczna może okazać się terapia rodzinna, często z zaangażowaniem innego specjalisty. Czasem też rodzic, który sam boryka się z problemami emocjonalnymi, może potrzebować indywidualnej terapii, by skuteczniej wspierać dziecko. Często terapeuci zapraszają rodziców na sesje, aby włączyć ich w działania terapeutyczne, takie jak ekspozycje czy ćwiczenia behawioralne.
Rola rodziców w terapii nastolatków – jak wspierać dziecko w procesie terapeutycznym?
Zaangażowanie rodziców w terapię przybiera różne formy. Możesz pomagać dziecku przenosić umiejętności z sesji terapeutycznych do codziennego życia lub wspierać swoje dziecko w ćwiczeniach terapeutycznych w domu. To jest normalne, że możesz czuć zagubienie czy zmęczenie. W poszukiwaniu rozwiązań i zdobywaniu wiedzy pomocna będzie lektura czasopisma Psychologia dzieci i młodzieży.
W czasopiśmie znajdziesz wskazówki, jak reagować w trudnych sytuacjach. Artykuły oparte o badania i realne przypadki z doświadczenia terapeutów pomogą Ci zrozumieć wyzwania, z jakimi zmagają się dzieci, rozpoznać sygnały alarmowe i zachowania, które mogą świadczyć o kryzysie psychicznym. Czasopismo oferuje również wsparcie w budowaniu zdrowej relacji z dzieckiem, pokazując, jak rozwijać komunikację i poruszać trudne tematy, takie jak lęk czy depresja. Dzięki temu rodzice są lepiej przygotowani na wyzwania przyszłości i wiedzą, jak pomagać dziecku radzić sobie z presją rówieśników oraz budować jego odporność psychiczną. To doskonałe źródło wiedzy, które pozwala rodzicom nie tylko lepiej zrozumieć problemy młodzieży, ale także skutecznie wspierać rozwój emocjonalny i psychiczny swoich dzieci..
Jak pisze w numerze sierpień 2024 psychoterapeutka Renata Gross: [Psychoterapia z dziećmi i młodzieżą] daje młodemu człowiekowi szansę na odnalezienie się i nabycie umiejętności przetrwania w wielu trudnych sytuacjach. (…) Rodzice mogą mniej lub bardziej być zaangażowani w terapię dziecka, ale zdecydowanie są nieodzownym elementem tej terapii.
Agnieszka Gruszczyńska
Na podstawie: R.Gross, Współpraca z rodzicem w psychoterapii poznawczo-behawioralnej dzieci i młodzieży, Psychologia dzieci i młodzieży, nr 1/2024 (1) Sierpień-wrzesień 2024
* Statystyki przeprowadzone przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę, na podstawie informacji z telefonu zaufania. Rok 2022.
