ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, to zaburzenie neurorozwojowe, charakteryzujące się trudnościami z utrzymaniem uwagi, impulsywnością oraz nadpobudliwością. Osoby z ADHD mogą mieć trudności z koncentracją, organizacją czy spokojnym wykonywaniem codziennych czynności. Zaburzenie to często ujawnia się w dzieciństwie. Dziś już wiemy, że z tego się nie wyrasta, chociaż objawy oraz ich natężenie zmieniają się z wiekiem.
W kryteriach diagnostycznych nie ma ani słowa na temat kwestii emocjonalnych związanych z ADHD. To sprawia, że wielu psychiatrów, przyjmując pacjentów z ADHD zgłaszających się z problemami obniżonego samopoczucia lub wahaniami nastroju, często rozpoznaje u nich depresję, chorobę dwubiegunową lub zaburzenia osobowości, np. borderline.
POLECAMY
Adehadowa emocjonalność i wrażliwość na odrzucenie
Wrażliwość na odrzucenie jest jednym z najtrudniejszych objawów dla osób z ADHD, chociaż w klasyfikacjach diagnostycznych (amerykańskiej DSM-5 i międzynarodowej ICD-11) nie jest uznawana za kryterium diagnostyczne i jeszcze do niedawna nie było na nią miejsca w gabinecie lekarskim. Wrażliwość na odrzucenie jest związana z intensywną reakcją emocjonalną na odrzucenie, krytykę lub brak akceptacji ze strony innych osób. Nie ma znaczenia, czy odrzucenie jest realne, czy wyobrażone, dlatego że niektóre osoby z ADHD nawet drobne sygnały odrzucenia mogą interpretować jako potwierdzenie swojej niekompetencji i braku akceptacji środowiska. W efekcie mogą unikać sytuacji społecznych, wycofywać się z relacji i reagować emocjonalnie nawet na drobną krytykę.
W kontekście ADHD wrażliwość na odrzucenie jest bardzo ważna, ponieważ osoby z tym zaburzeniem często zmagają się z trudnościami w zakresie funkcjonowania społecznego. Problemy z utrzymaniem relacji romantycznych czy przyjacielskich, impulsywność, trudności w kontrolowaniu emocji i niska samoocena mogą potęgować poczucie odrzucenia i braku przynależności.
Z czego to wynika? Po pierwsze – z doświadczenia. Osoby z ADHD często doświadczają powtarzających się niepowodzeń społecznych i to może prowadzić do przekonania, że są odrzucane, nieakceptowane. Po drugie – z trudności z regulacją emocji, które są charakterystyczne dla ADHD, mogą sprawiać, że nawet drobne sytuacje konfliktowe czy krytyka wywołują silne reakcje emocjonalne. Po trzecie – niska samoocena będąca właśnie skutkiem długotrwałych trudności może zwiększać wrażliwość na odrzucenie.
Psychologiczne konsekwencje tego rodzaju wrażliwości mogą być poważne. Osoby z ADHD i wysoką wrażliwością na odrzucenie często doświadczają chronicznego lęku społecznego, depresji i obniżonej samooceny. Mogą zamykać się w sobie i unikać kontaktów towarzyskich. J...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
Dołącz do 50 000+ czytelników, którzy dbają o swoje zdrowie psychiczne
Otrzymuj co miesiąc sprawdzone narzędzia psychologiczne od ekspertów-praktyków. Buduj odporność psychiczną, lepsze relacje i poczucie spełnienia.
