Jeśli przydarzyły Ci się kiedykolwiek w życiu dwa lub więcej spośród poniższych objawów: lęki, napady paniki, depresja, dysfunkcje seksualne, trudności w relacjach interpersonalnych, zaburzenia łaknienia, poczucie samotności, niska motywacja, zaburzenia snu, fobie, nadmierna masturbacja, reakcje histeryczne, depresja, skłonność do złego traktowania i wykorzystywania innych, próby samobójcze, poczucie, że jesteś brudny, poczucie, że nie możesz się bronić w niebezpiecznych sytuacjach, poczucie winy, problemy w szkole, nieposłuszeństwo, nieśmiałość, choroby przenoszone drogą płciową, to zdaniem części psychoterapeutów byłeś (byłaś) wykorzystywany seksualnie w dzieciństwie. Absurd? Jak najbardziej, lecz jeszcze wcale nie tak dawno traktowany bardzo poważnie w kraju bynajmniej nie zacofanym, bo w USA.
Psychoterapeuci, o których mowa, reprezentują podejście zwane terapią zorientowaną na odzyskanie wspomnień (recovered memory therapy – RMT). Termin ten został użyty po raz pierwszy w roku 1994 przez amerykańskich badaczy Dona J.
Reada z uniwersytetu w Kansas i D. Stephe[-]na Lindsaya z Uniwersytetu Victoria, na określenie różnych technik i orientacji terapeutycznych, które przyjmują założenie, że istnieje specjalny mechanizm umysłowy, który nie pozwala pacjentom odzyskać informacji dotyczących dawnych traumatycznych przeżyć. Tym mechanizmem jest wyparcie, które – jak sądzą psychoanalitycy – polega na nieświadomym usunięciu z pamięci treści skojarzonych z silnym lękiem lub innymi negatywnymi emocjami. Drugim założeniem RMT jest twierdzenie, że zaburzenia psychiczne są efektem tych wypartych wspomnień traumatycznych doznań, a trzecim, że przypomnienie sobie traumy wyleczy pacjenta. W praktyce wielu terapeutów tej orientacji wychodzi po prostu z założenia, że jeśli klient lub klientka skarżą się na takie problemy, jak przedstawione na wstępie (a lista ta nie jest bynajmniej kompletna), to był (lub była) w dzieciństwie wykorzystywany seksualnie, a wspomnienie tego wyparł (wyparła).
Różne są odmiany terapii zaliczanych do RMT. Jako przykłady można wymienić: rozwiązywanie problemów związanych z kazirodztwem (incest resolution therapy), terapia zorientowana na wykorzystanie (abuse-focused therapy), terapia zorientowana na radzenie sobie z traumą (trauma-focused therapy), a nawet terapia zorientowana na problemy, które przeżyliśmy w poprzednim wcieleniu (past-lives trauma therapy)... Czasem te nazwy bywają stosowane zamiennie, a wykorzystywane techniki są zróżnicowane, jednak cel pozostaje ten sam: „odkrycie” dawnych traumatycznych doznań.
Wyglądać to może zabawnie, lecz niestety zabawne nie jest, a w każdym razie nie było w latach osiemdziesiątych XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Wydarzenia mające tam miejsce w związku z terapią RMT daleko bardziej przypominają dramat niż komedię.
Akt I. Diagnoza
U terapeuty pojawia się pacjent, cierpiący na – dajmy na to – nieśmiałość. Po zorientowaniu się w objawach, terapeuta diagnozuje, że są one spowodowane tym, że pacjent był wykorzystywany seksualnie w dzieciństwie. Zdziwiony pacjent mówi, że nic takiego nie miało miejsca. Terapeuta odpowiada, że owszem, miało, lecz wspomnienie tego zostało wyparte. Wyjaśnia, co to jest wyparcie i informuje, że celem terapii będzie przypomnienie sobie wypartych wspomnień, co spowoduje wyleczenie i tym samym ustąpienie objawów.
Akt II. Odzyskiwanie wspomnień
Następuje wielomiesięczna praca, mająca na celu „odzyskanie wspomnienia”,...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
