Brytyjski neurolog Christian Jarett postanowił bliżej przyjrzeć się badaniom, które tworzą „niepodważalne fakty” i poddać je swojej krytycznej ocenie. Które z dotychczasowych popularnych teorii psychologicznych powinniśmy traktować z „przymrużeniem oka” ?
POLECAMY
Mit #1 Uśmiechanie się uczyni z nas szczęśliwych ludzi
Czy czujemy się bardziej zadowoleni i szczęśliwsi, kiedy na naszej twarzy gości uśmiech? Według tzw. hipotezy mimicznego sprzężenia zwrotnego tak się właśnie dzieje, ponieważ nie tylko nasze emocje oddziałują na naszą mimikę, lecz także występuje zjawisko odwrotne – nasz wyraz twarzy wpływa na nasze samopoczucie. Twórcą teorii jest Fritz Stark, który w 1988 roku przeprowadził badanie, podczas którego uśmiechającym się uczestnikom i tym, którzy mieli ponury wyraz twarzy czytano komiks. Następnie badani oceniali go pod względem zabawności i okazało się, że ci, którzy podczas czytania mieli uśmiech na twarzy historyjka wydała się istotnie śmieszniejsza niż pozostałym uczestnikom.
Inni naukowcy, zainteresowani wynikami Starka przeprowadzili 17 takich samych eksperymentów, w których wzięło udział w sumie prawie 2 tysiące osób, lecz ich rezultaty, nie pokryły się z odkryciem Starka. Nie znaleziono żadnego związku pomiędzy wyrazem twarzy – a dokładnie ułożeniem ust – a oceną czytanego komiksu przez badanych. Stark, zaskoczony takimi rozbieżnościami, napisał oświadczenie, w którym zwrócił uwagę na błędy metodologiczne. Przykładowo, dostrzegł, że wyniki badań mogły zostać zniekształcone, ze względu na dobór grupy badawczej, np. spośród studentów psychologii, którzy dobrze znają oryginalny eksperyment.
Mit #2 Odpowiednia postawa ciała dodaje odwagi
Są osoby, które wyglądają na krzepkich, przez co sprawiają wrażenie odważniejszych, niepokonanych. Ale czy tak też się czują? Odpowiedzi na to pytanie poszukiwał w 2010 roku zespół naukowców pod kierunkiem psycholog Amy Cuddy z Harvard University. Przeprowadzone analizy wyników pokazały, że osoby, które przez minutę przyjmowały pozę demonstrującą siłę (tzw. power-pose), w następującej później grze losowej obierali wyższe zakłady...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
