POLECAMY
Najbardziej typowymi błędami poznawczymi (zniekształceniami) obserwowanymi u osób nieśmiałych są przekonania dotyczące samej nieśmiałości i wynikających z niej ograniczeń. Nieśmiali postrzegają nieśmiałość jako centralną cechę, która decyduje o całym ich życiu i niejako unieważnia inne cechy, w tym zasoby. Na przykład nieśmiały Piotr kierował się w swoim życiu przekonaniem, że dopóki jest nieśmiały – czerwieni się i drżą mu ręce, gdy rozmawia z nowo poznanymi osobami – nie może starać się o wymarzoną pracę pilota wycieczek. Piotr w ogóle nie doceniał i nie zauważał tego, że świetnie zna dwa języki obce oraz że fascynują go kraje Orientu, na temat których posiada ogromną wiedzę.
W myśleniu o sobie popełniał błąd niedostrzegania innych obok nieśmiałości cech. Przecenianie znaczenia nieśmiałości i konsekwencji z niej wynikających to powszechny błąd osób nieśmiałych. Wskutek takiego myślenia nieśmiałość urasta do rangi monstrum, które decyduje o czyimś szczęściu lub nieszczęściu, powodzeniu lub niepowodzeniu w życiu. Tymczasem każdy człowiek – zarówno nieśmiały, jak i śmiały – posiada wiele innych cech, które go określają, i które jako pewna suma składają się na życiowe powodzenie (patrz ćwiczenia 1 i 2 znajdujące się pod artykułem).
Myślenie dychotomiczne
Oprócz błędu polegającego na przecenianiu znaczenia samej nieśmiałości można wymienić kilka innych zniekształceń poznawczych, które przyczyniają się do podtrzymywania syndromu nieśmiałości. Jednym z nich jest myślenie dychotomiczne, zwane też myśleniem czarno-białym.
Albo będę miał zawsze coś interesującego do powiedzenia, albo jestem osobą nudną i nieciekawą; jeśli choć raz doświadczę skrępowania podczas rozmowy, znaczy to, że nie mam kompetencji, by komunikować się z ludźmi – oto przykłady założeń wynikających z myślenia dychotomicznego, silnie łączącego się z...