Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki, chemii oraz fizjologii z medycyną jest przyznawana od 1901 roku. Na początku ubiegłego wieku 30 nagród przypadło 24 naukowcom pracującym indywidualnie oraz 6 pracom zespołowym. Sto lat później proporcje się odwróciły: 26 Nobli z powyższych dziedzin przyznano pracom zespołowym, a tylko 4 indywidualistom. Widać na tym przykładzie doskonale, że dzisiejszy poziom badań naukowych, stopień ich skomplikowania promuje współpracę. Geniusz pojedynczego umysłu wymaga współdziałania z zespołem. Ta współpraca jest twórcza, ponieważ odmienne punkty widzenia, konfrontacja z innymi ludźmi, o innym poziomie i zakresie wiedzy prowadzi do wypracowania rozwiązań niewykonalnych dla pojedynczego badacza. Różnice w widzeniu świata, inne pomysły i doświadczenia są fundamentem budowania nowych koncepcji.
W tym samym kierunku idzie biznes. Tempo przemian gospodarczych i technologicznych sprawia, że miejsce wybitnych liderów biznesu, planujących i samodzielnie budujących długofalowe strategie rozwoju, zajęli mistrzowie pracy zespołowej. Dobry zespół, twórczo łączący różnice, potrafi niezwłocznie reagować na wymagania rynku. Jest to wyraźnie widoczne choćby w branży rozwiązań informatycznych, która gwałtownie rośnie i ogarnia większość sfer naszego życia. Przykłady mamy na wyciągnięcie ręki. Niniejszy artykuł został napisany w edytorze tekstu stworzonym przez firmę Google; wcześniej zarys tego tekstu powstał na mapie myśli napisanej na smartfonie, pracującym na systemie operacyjnym tej samej firmy; oczywiście research i komunikacja z wydawcą też w dużej mierze opierały się na rozwiązaniach Google.
Firma Google w błyskawicznym tempie zdominowała przestrzeń informatyczną, wykraczając poza usługę wyszukiwania zasobów sieciowych. Jedną z tajemnic sukcesu jest postawienie na pracę samodzielnych i wielofunkcyjnych zespołów (tzw. agile software development), przy znacznym ograniczeniu tzw. ręcznego sterowania, czyli wydawania poleceń i szczegółowego rozliczania z ich realizacji przez zespół kierowniczy. Podobnie działają inne nowo powstające firmy, a te tradycyjne, tkwiące w modelu centralnego sterowania, wymieniają swoje kadry, aby stawić czoła nowej, dynamicznej sytuacji.
W związku z tym absolwenci szkół trafiający na rynek pracy są coraz częściej sprawdzani pod kątem umiejętności twórczej pracy zespołowej. Szansę na rozwój i poważną karierę zawodową daje się osobom, które potrafią tworzyć synergię.
Połączyć talenty
W ostatnich 12 miesiącach słowo „synergy” było wymieniane 19 milionów razy w anglojęzycznych publikacjach internetowych, podczas gdy słowo „delegating” („delegowanie”), będące tradycyjną cechą skutecznego organizowania pracy, było wspominane zaledwie 257 tysięcy razy. Umiejętność tworzenia synergii ma niezwykle mocny wymiar psychologiczny i wychowawczy. Jest jedną z odpowiedzi na pytanie, jakich kompetencji będą potrzebować dzisiejsi uczniowie w dorosłym życiu.
Synergię rozumiemy jako zachowanie całego systemu, którego nie daje się przewidzieć na podstawie zachowań pojedynczych elementów. Innymi słowy, synergia ma miejsce wtedy, gdy dwa lub więcej czynników działających razem pozwala osiągnąć wynik nieosiągalny, gdy składniki działają osobno. Może o niej mówić np. ornitolog, który wie, że ptaki lecące w kluczu mogą pokonać dwa razy dłuższy dystans niż podczas samotnego lotu. Synergia to też dwie ułożone na sobie deski, wytrzymujące większe obciążenie niż suma obciążeń, jakie wytrzymałaby osobno każda z nich. Synergia zachodzi także wtedy, gdy dwaj chłopcy zrywają jabłko z drzewa....
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
