Nie radzę sobie w pracy, jestem fatalną matką, i tak nie uda mi się spełnić marzeń, nie nadaję się do niczego, na nic dobrego nie zasługuję... – tak często myślą o sobie ludzie, którzy wychowywali się w rodzinie alkoholowej. To piętno odciska się niemal na każdym aspekcie dorosłego życia. Dorosłe Dzieci Alkoholików zwykle mają zaniżone poczucie własnej wartości i zaradności – uważają, że nie radzą sobie z życiem tak dobrze jak inni, nie potrafią ułożyć relacji z ludźmi – nadmiernie podporządkowują się innym lub ich kontrolują, mają problemy z realizacją własnych celów – czują, że coś im nie pozwala osiągnąć tyle, ile by mogły.
POLECAMY
Szkoła stresu
Janet G. Woititz, autorka wielu bestsellerów o DDA, w jednej z książek używa terminu „the self-sabotage syndrom” – syndrom sabotowania siebie. Pisze, że bardzo często ludzie ci nie potrafią wykorzystać swoich zdolności i umiejętności, a gdy próbują, to szybko wypalają się – oni albo ich otoczenie. Dzieje się tak dlatego, że nie umieją radzić sobie ze stresem, który ujawnia się w postaci ciągłych wahań nastroju, czasem wręcz depresji lub różnych schorzeń psychosomatycznych. Efektem nieradzenia sobie z nawarstwiającym się stresem są impulsywne zachowania DDA zarówno wobec innych, jak też wobec samych siebie – obwiniają się nadmiernie lub zbyt wiele sobie odpuszczają. Efektem nieradzenia sobie ze stresem może być także nadużywanie alkoholu lub leków, często prowadzące do uzależnienia.
Dlaczego DDA nie radzą sobie ze stresem, skoro ich dzieciństwo w rodzinie alkoholowej było pasmem frustracji, urazów i nieprzewidywalności, życiem w nadmiernym stresie? Można by sądzić, że to doskonała szkoła pokonywania stresu. Jednak nadmierny stres w dzieciństwie stanowi – tak samo jak zbyt intensywna praca fizyczna – ogromne obciążenie: raczej przedwcześnie zużywa odporność psychiczną niż ją rozwija. Dzieci w rodzinie alkoholowej nie zawsze są w stanie rozwinąć umiejętności zaradcze – najczęściej skupiają się na tym, by przetrwać mimo stresu do czasu aż dojrzeją i staną się dość silne do walki o siebie i swoje potrzeby.
Schematyczne DDA
Czasami DDA cechuje wyjątkowa trzeźwość myślenia w sytuacjach stresowych i ekstremalnych. Potrafią podejmować dobre decyzje i trafnie, bez emocji analizować sytuację. Ta cecha myślenia DDA ujawnia się zwłaszcza w sytuacjach konkretnych zadań i wyzwań życiowych, na przykład w życiu zawodowym. Inaczej jest w sytuacjach społecznych, w myśleniu o sobie albo o swojej relacji ze światem. W tych obszarach myślenie DDA cechuje schematyczność i kompulsywność: przekonania i myśli ukształtowane na bazie doświadczeń z dzieciństwa wracają w formie natrętnych myśli, kierując zachowaniem dorosłego człowieka. Sposoby postrzegania świata i siebie z trudem poddają się zmianie w wyniku nabywania nowych doświadczeń – podobn... |