Znane i nieznane

Mózg i umysł Laboratorium

Bywa, że w nowym miejscu, gdzie jesteśmy pierwszy raz, mamy poczucie, że już tu byliśmy, że wiemy, co jest za rogiem. Albo osoba, którą dopiero co poznaliśmy, wydaje nam się znajoma. Magia? Dowód na reinkarnację?

Nazwa „déjà vu” w dosłownym tłumaczeniu z języka francuskiego oznacza „już widziane”. Osoba doświadczająca tego zjawiska ma wrażenie, że powtarza się jakaś chwila z jej życia. Czasem jest to nagłe poczucie, czasem zaś stan taki utrzymuje się przez wiele godzin. Co ważne, dotyczy nie tyle jednej rzeczy czy aspektu, lecz całości sytuacji.
Chociaż nazwa „już widziane” sugeruje doznanie wzrokowe, to równie łatwo możemy mieć wrażenie, że coś już słyszeliśmy („déjà entendu”), coś pomyśleliśmy („déjà pensé”), doświadczyliśmy jakiejś sytuacji lub zdarzenia („déjà vécu”), czuliśmy zapach („déjà senti”) lub smakowaliśmy czegoś („déjà gouté”), a zarazem wiemy, że to coś jest nam nieznane.
Dzięki badaniom kwestionariuszowym wiemy, że częstotliwość występowania „déjà vu” waha się w granicach od 30 do 96 procent i zależy od przyjętej definicji, wieku badanych oraz rodzaju badanej grupy. Zgodnie z często cytowanymi badaniami holenderskiego psychiatry Hermana Sno, „déjà vu” częściej doświadczają go osoby młode, między 15. a 30. rokiem życia, szczególnie w okresie dojrzewania. Towarzyszy ono różnym zaburzeniom. Na przykład jest jednym z objawów padaczki płata skroniowego, występuje często u osób z organicznymi uszkodzeniami mózgu, chorych na schizofrenię, mających zaburzenia nastroju lub osobowości, a także u tych z nasilonym lękiem, demencją, depresją lub nerwicą. „déjà vu” d...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI