Rozmowy intymne

Robert Rient: – Czy jeśli się kochamy, to trzeba o wszystkim sobie mówić?
Halina Nałęcz-Nieniewska: – Nie znajduję powodu, dla którego nie mielibyśmy mówić wszystkiego. Ale to nie znaczy, że powinniśmy wypowiedzieć natychmiast to wszystko, co się nam pojawia w myślach i uczuciach. Natomiast warto mówić o tym, co nas porusza, daje radość i szczęście, te informacje zbliżają nas do drugiego człowieka, a mówienie o tym, co nam przeszkadza i na co nie mamy zgody, pomaga budować relacje.

Niektórzy uważają, że lepiej nie mówić ukochanej osobie o tym, co nas drażni w jej zachowaniach, wytrzymać, byle tylko nie narazić się na konflikt albo ciche dni...
– Jeśli coś wytrzymuję, to się oddalam od partnera. Pytanie: po co to robię? Po co wytrzymuję jakąś trudność?

Żeby jemu lub jej nie było przykro...
– Bo gdy się dowie, że mnie złości, jak siorbie, pijąc kawę, to będzie mu przykro?

Tak.
– Tylko że takie wytrzymywanie nie zbliża mnie do tej osoby ani jej do mnie.

I latami codziennie podczas śniadania słucham tego siorbania...
– Właśnie, to może wręcz oddalać. Za każdym razem słysząc siorbnięcie, coraz bardziej się denerwuję, aż w końcu przestaję pić z partnerem kawę. Albo wybucham złością, a on nie wie, czego ta złość dotyczy. To również oddala. I myślę sobie: mógłby się w końcu domyślić...

Nie warto się domyślać?
– Nie jestem w stanie domyślić się wielu, jeśli nie większości rzeczy. Skąd mam wiedzieć, na co masz teraz ochotę? Mogę mieć różne pomysły, ale są one tylko moimi pomysłami na ciebie.

Zatem powiedziałem, że mnie irytuje siorbanie, poczułem ulgę, a on siorbie dalej... Co wtedy?
– Dobrze poczuć ulgę, ale mówię, bo chcę, by był spokój w naszej relacji. Jeśli z jakiegoś powodu odczuwam napięcie, to spokoju nie ma. Łudzimy się jednak, że samo powiedzenie o irytującym zachowaniu sprawi, że ono się zmieni. Czasami spotykam się z rozczarowaniem ludzi, którzy na szkoleniu uczą się mówić o uczuciach; potem mówią bliskim, co im przeszkadza, a ci dalej to robią. Nie powinnam się spodziewać, że jeśli wyrażę swoje oczekiwania, to inni je zaspokoją. Nie mam prawa oczekiwać, że mój partner przestanie siorbać, ale daję mu jasną informację, jak to na mnie działa. To mój prezent. A on może zdecydować, co z nim zrobi: czy będzie siorbać, czy popracuje nad tym, by nie było napięcia podczas śniadania. Dopóki nie powiem mu, jak mnie to drażni, nie ma szansy, by cokolwiek się zmieniło. Ryzykuję oczywiście, że partner nadal będzie siorbać; wtedy będę ciągle o tym mówić albo przestanę pić z nim kawę.

Swoją drogą to ciekawa informacja zwrotna, gdy mówię o ważnych dla mnie rzeczach partnerowi, a on nic z tym nie robi...
– Wtedy zadaję sobie nowe pytanie: na ile ten związek jest dla mnie ważny? Otwiera się możliwość zbliżenia się lub pożegnania i budowania innych, bardziej satysfakcjonujących relacji.

Kiedy lepiej zacisnąć zęby i wytrzymać, niż mówić partnerowi o swoich emocjach?
– Istnieje powszechne przekonanie, że wytrzymywanie czegoś i poświęcanie się dla innej osoby ma w sobie coś szlachetnego. To nieprawda. Tylko w niewielu krańcowych sytuacjach trzeba wytrzymać swoje emocje, na przykład kiedy ktoś bliski umiera, nie powiem: „strasznie się boję, że umrzesz”. Mogę przeżywać rozpacz i zostawić ją w sobie albo opowiedzieć o tym przyjacielowi czy terapeucie. W takich sytuacjach zostawiam swoje emocje w ukryciu, bo to druga osoba wymaga wsparcia, nie ja. Podobnie się dzieje w relacji z dwu-, trzyletnim dzieckiem, które jest w okresie negacji. To korzystny moment w rozwoju dziecka, umożliwi...