Radość ostudzona niedowierzaniem

Mózg i umysł Laboratorium

Czy wystarczy stanąć przed lustrem i powtarzać sobie: „Jestem wspaniały”, aby tak się poczuć? Okazuje się, że dla niektórych osób jest to skuteczny sposób na to, by poczuć się gorzej. Dla których? I dlaczego?

Każdy z nas chce myśleć o sobie dobrze. Tak przynajmniej twierdzi wielu psychologów i rzesze praktyków z obszaru rozwoju osobistego (tzw. self-help movement). Rzeczywiście, w Stanach Zjednoczonych przynoszący miliardowe zyski przemysł rozwoju osobistego opiera się na założeniu, że ludzie mają nienasycone pragnienie posiadania pozytywnego obrazu siebie. Jedyne, co muszą robić, aby je zaspokoić, to powtarzać kilka pozytywnych afirmacji, na przykład „Jestem miły i zdolny”. Przy wystarczająco dużej liczbie powtórzeń osoby o niskiej samoocenie przeobrażą się w ludzi bardzo pewnych siebie i odkryją, że świat stoi przed nimi otworem.

Taki mądry to ja już nie jestem
Jednak obecnie ta opowieść o naturze ludzkiej wydaje się nie bardziej wiarygodna niż baśń. Niedawne badania pokazują, że pozytywne afirmacje – podstawowy produkt przemysłu rozwoju osobistego – nie przynoszą oczekiwanych korzyści w przypadku tych osób, które najbardziej tego potrzebują. Wręcz przeciwnie – osoby z niską samooceną recytując pozytywne afirmacje tak naprawdę czują się jeszcze gorzej. Podobnie się dzieje, gdy inni mówią o nich przychylnie. Początkowe uczucie zadowolenia u takich osób szybko znika, ponieważ pochwały wydają im się puste i niewłaściwe. Dlatego starają się unikać takich sytuacji.

POLECAMY

Co więcej, okazuje się, że jeśli mamy wybrać, z kim wolimy utrzymywać relacje: czy z osobami, które rozpoznają nasze słabości, czy też z tymi, które nadmiernie nas chwalą, wybieramy te, które mają – w naszym odczuciu – właściwy obraz naszej osoby. Jeśli pozostajemy w związku z kimś, kto stale pozytywnie ocenia w nas cechy, które my sami uważamy za swoje słabości, wycofamy się z takiej relacji – albo emocjonalnie, albo poprzez rozstanie. Innymi słowy, kiedy badacze porównali siłę potrzeby uzyskiwania pozytywnych ocen i siłę...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI