Najpierw kamera pokazuje czterech mężczyzn – są w różnym wieku, ale każdy z nich jest uosobieniem siły, prawdziwym macho, którego nic i nikt nie jest w stanie pokonać. A jednak w jednej chwili pokonuje ich zwykły ból gardła! Macho z reklamy płaczą i wyją z bólu. Ratują ich dopiero popularne tabletki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Na koniec spotu pojawia się hasło reklamowe specyfiku: „Pomaga nawet w męskim bólu gardła!”. Sugeruje ono – żartobliwie – że mężczyźni odczuwają ból inaczej (bardziej!) niż kobiety. Naukowcy i lekarze wskazują jednak, że nie należy traktować tego hasła z przymrużeniem oka, bo mamy coraz więcej dowodów na to, że kobiety i mężczyźni chorują inaczej. Różne jest też ryzyko zapadania na konkretne schorzenie przez kobiety i mężczyzn, odmiennie przebiega proces leczenia. Czy zatem powinno się inaczej leczyć te same schorzenia u każdej płci?
POLECAMY
Tuż po narodzinach
Już od chwili narodzin chłopcy i dziewczynki są narażeni na inne choroby. W pierwszych miesiącach życia ryzyko zgonu wśród chłopców jest nieco wyższe. Wiele chorób uwarunkowanych genetycznie jest sprzężonych z płcią. Ich lista jest długa, ale np. hemofilia A i B, podobnie jak daltonizm (ślepota barw) czy dystrofia mięśniowa Duchenne’a (poważna choroba charakteryzująca się postępującym i nieodwracalnym zanikiem mięśni) występują niemal wyłącznie u chłopców. Z kolei zespół Retta, klinicznie objawiający się licznymi zaburzeniami neurologicznymi, w konsekwencji prowadzącymi do głębokiej niepełnosprawności ruchowej i intelektualnej, dotyka tylko dziewczynki.
W jaki sposób organizacja kodu genetycznego (DNA) wiąże się z tymi chorobami? Co to znaczy, że pewne schorzenia są „sprzężone” z płcią? Człowiek posiada 23 pary chromosomów, z czego 22 pary to tak zwane chromosomy autosomalne, a jedna para to chromosomy płci. Mężczyźni posiadają chromosomy XY, a kobiety XX. Choroby genetyczne, czyli takie, które wynikają z błędów/ uszkodzeń w naszym materiale genetycznym, mogą być zapisane w tej części DNA, która jest „upakowana” w chromosomach autosomalnych. Jeśli jednak są zapisane w chromosomach płci, czyli X i Y, to częstość ujawniania chorób będzie różna u kobiet i u mężczyzn.
Istnieje jednak szereg chorób, w których tło genetyczne nie jest jednoznaczne, a występują częściej u jednej płci. Przykładem takiego schorzenia jest choroba Kawasaki, która dotyka przede wszystkim chłopców. Jej objawy to zapalenie średnich i dużych naczyń krwionośnych, tworzenie się tętniaków, a nawet niedokrwienie mięśnia sercowego. Innym przykładem jest podgłośniowe zapalenie krtani (krup), które z niewiadomych przyczyn dwa razy częściej występuje u chłopców. Podobnie przerostowe zwężenie odźwiernika kilkakrotnie częściej diagnozowane jest u płci męskiej. Zatem nie tylko wyraźna różnica w materiale genetycznym dziewcząt i chłopców od- powiada za ryzyko ujawnienia pewnych chorób u dzieci obydwu płci. Przyczyn, nie do końca poznanych, jest więcej.
Kobiece cierpienie
Po okresie dojrzewania, kiedy różnice płci stają się jeszcze wyraźniejsze, choroby także przebiegają inaczej u kobiet, a inaczej u mężczyzn.
W ciele kobiety w wieku rozrodczym regularnie zachodzą zmiany związane z występowaniem cyklu miesiączkowego. Wahania stężenia estrogenów i progesteronu (żeńskich hormonów płciowych) we krwi powodują zmienną odporność na infekcje, wahania nastroju, mają także wpływ na to, jak kobiety reagują na różnego rodzaju substancje – w tym leki czy alkohol. Pod koniec cyklu (tuż przed menstruacją) panie są bardziej podatne na różnego rodzaju infekcje: górnych i dolnych dróg oddechowych, dróg moczowych, nieżyty żołądkowo-jelitowe.
Wahania nastroju, nierzadko z drażliwością i płaczliwością, mogą osiągać znaczne nasilenie. W tak...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
