Mamy narodziny 

Tekst pochodzi z książki "Rzecz o naszych matkach", dostępnej w e-sklepie "Charakterów".

Badacze postrzegają ciążę jako ważny kryzys rozwojowy w życiu kobiety, okres bardzo istotny dla rozwoju samooceny i afirmacji siebie. Dynamika zmian psychicznych zachodzących podczas ciąży porównywana jest nawet do okresu dojrzewania. Ciąża jest bowiem, podobnie jak dorastanie, przygotowaniem do zmiany, czasem budowania nowej tożsamości – kryzysem, który mobilizuje do działania i przygotowuje do angażowania się w nowe role.

Thomas Berry Brazelton i Bertrand Cramer, wybitni psychoterapeuci i naukowcy, dzielą czas oczekiwania na dziecko na trzy etapy. Każdy z nich ma swoją specyfikę – zmiany fizyczne powiązane są z psychologicznymi przeżyciami, dylematami, niepokojami. Każdy przygotowuje matkę do zmian, które zajdą w momencie narodzin dziecka. Pomagają one również w przeorganizowaniu tożsamości, do którego dochodzi po porodzie. Kobieta w swoją dotychczasową tożsamość włącza wtedy tożsamość siebie jako matki.

Będziemy mieć dziecko!

To już tydzień odkąd zobaczyłam dwie kreski na teście ciążowym! Jak na razie radość miesza się ze strachem. Nie mam jeszcze żadnych dolegliwości ciążowych. To moja pierwsza ciąża i wciąż jeszcze nie mogę w to uwierzyć... (wypowiedzi kobiet pochodzą z forum portalu www.edziecko.pl).
Pierwszy psychologiczny etap ciąży trwa do około czwartego miesiąca. Według Brazeltona i Cramera, wiąże się on z akceptacją nowej sytuacji. Początkowo oboje rodzice mogą być w stanie euforii, szybko jednak pojawiają się rozważania i niepokoje związane z przyszłą odpowiedzialnością. Zadają sobie pytania: czy naprawdę chcę być matką (ojcem)?; czy swoimi lękami albo negatywnymi myślami mogę skrzywdzić dziecko? Pojawiają się również lęki i niepokoje związane z tym, czy dziecko narodzi się w pełni zdrowe. Przyszłym rodzicom mogą przypominać się wszystkie usłyszane dotychczas informacje o możliwych nieprawidłowościach i zaburzeniach. Najczęściej stosowanym sposobem radzenia sobie z tymi lękami jest idealizacja własnego dziecka. Spostrzeganie go jako idealnej istotki, chroni rodziców przed niepokojącymi myślami.

Naturalnym stanem w pierwszych miesiącach ciąży jest ambiwalencja, tzn. kobieta odczuwa i silne pozytywne emocje, i silne niepokoje. Okres ciąży, od pierwszych jej tygodni, opisywany jest w literaturze jako czas, w którym kobieta jest bardziej skupiona na sobie. W psychologiczny obraz ciąży wpisuje się – w pewnym stopniu – wycofanie kobiety ze świata zewnętrznego w świat własnych myśli i przeżyć.

Pierwsze ruchy

Czuję już lekkie stukanie mojego dziecka. Jestem dopiero w 16 tygodniu ciąży, ale to moje drugie dziecko – a podobno tzw. wieloródki czują ruchy wcześniej. Mała nie „puka” często, średnio 3–5 razy dziennie, ale i tak się cieszę. Czuję jakby łaskotanie we wnętrzu brzucha, czasem jest leciusieńkie...

Drugi psychologiczny etap ciąży zaczyna się wraz z odczuwaniem przez matkę pierwszych ruchów dziecka, co najczęściej ma miejsce około 16–20 tygodnia ciąży. Dziecko zaczyna się „indywiduować” – poprzez swoją aktywność może być już postrzegane jako istota odrębna od matki. Moment, w którym dziecko po raz pierwszy wyraźnie pokazuje swoją odrębność, jest bardzo ważną chwilą dla matki. Jeżeli ma ona nierozwiązane konflikty z przeszłości dotyczące na przykład separacji z rodziną pochodzenia, te chwile mogą pomóc jej w osobistym rozwoju. Z kolei w przypadku nastoletnich matek, których tożsamość jako osób odrębnych od rodziców dopiero się kształtuje, czy też kobiet cierpiących na zaburzenia emocjonalne lub osobowości, dziecko może być postrzegane jako rywal – ktoś, kto odbierze uwagę, zainteresowanie bliskich.

Dla kobiety w ciąży ni...