Leczenie jak z nut

Zdrowie i choroby Praktycznie

Stosowali ją szamani i starożytni lekarze. O leczniczym oddziaływaniu muzyki pisali już Pitagoras, Platon i Arystoteles. Dziś muzykoterapię stosuje się na całym świecie - na salach operacyjnych, na zajęciach rehabilitacyjnych, w przedszkolach, a nawet w terapii uzależnionych.

– Ula zobaczyła na kapeluszu starszej pani wisienki. Próbowała je zerwać. Pani w krzyk. Cały tramwaj patrzy. Zaczęłam Ulę lekko kołysać i cicho jej nucić. Dziecko przytuliło się i zamknęło oczka. Dlatego przychodzimy na te zajęcia – opowiada Anna, jedna z uczestniczek spotkań muzykoterapeutycznych.

– Adaś uwielbia TIR-y. Może na nie patrzeć godzinami. Kiedyś, gdy przechodziliśmy przez ulicę, Adaś wpatrywał się w przejeżdżającego TIR-a jak zahipnotyzowany. Samochody trąbiły, bo zmieniły się światła, a Adasia nie można było ruszyć z miejsca – mówi mama Adasia, która od kilku tygodni chodzi z synem na muzykoterapię. – Na zajęciach nauczyłam się sprytnego triku: klaszczę Adasiowi rytmicznie raz-dwa, raz-dwa i szybko schodzimy z ulicy na chodnik...

Melodie leczą

Muzykoterapia jest szczególną formą psychoterapii, w której muzyka i jej różnorodne elementy służą zarówno stymulacji, terapii, jak i wspomaganiu rozwoju dzieci, młodzieży i dorosłych. Podstawowym elementem oddziaływania jest praca nad emocjami. Jak to się dzieje, że muzyka tak silnie wpływa na nasze emocje? Otóż organ słuchu jest połączony z układem limbicznym mózgu, czyli tymi strukturami, które biorą udział w regulacji zachowań emocjonalnych i są istotne w procesie zapamiętywania oraz motywacji. Muzyka w sposób naturalny pobudza sfery odpowiedzialne za odczuwanie emocji.

Wita Szulc, autorka książki Arteterapia. Narodziny idei, ewolucja teorii, rozwój praktyki, uważa, że muzykoterapia odgrywa szczególną rolę w terapii przez sztukę, bowiem muzyka jest uniwersalnym medium. Sama zaś terapia jest interdyscyplinarna – bazuje na wiedzy z zakresu medycyny, psychologii, muzykologii, rehabilitacji, pedagogiki specjalnej, socjologii.

W działaniach terapeutycznych można spotkać dwa odmienne rodzaje muzykoterapii – pasywną (słuchanie muzyki) i aktywną (tworzenie pod kierunkiem muzykoterapeuty własnych kompozycji, przy czym nie są ważne ich właściwości artystyczne, mają one bowiem walor wyłącznie terapeutyczny). Muzykoterapeuta wykorzystuje różne formy ruchu poprawiające kondycję. Rytm sprawia, że zaczynamy się poruszać, kołysać, pstrykać palcami. Muzyka stymuluje wyobraźnię i umożliwia synestezję zmysłów (patrz słowniczek). Aktywizuje lub relaksuje. Muzykę aktywizującą charakteryzuje gra staccato (oddzielone dźwięki), silne akcenty, dysonanse i powtarzalne figury rytmiczne (obecne np. w rocku, disco, techno). Taka muzyka daje poczucie siły, wzmacnia aktywność życiową, zwiększa napięcie mięśniowe, zachęca do ruchu, przyspiesza tętno, podnosi ciśnienie tętnicze, przyspiesza przemianę materii, powoduje wzrost poziomu hormonów aktywności. Z kolei muzykę uspokajającą charakteryzuje delikatna, płynna (legato) linia...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI