Urodziła się w Niemczech, tu rozpoczęła naukową karierę. Potem kilkanaście lat spędziła w Austrii, w Wiedniu. Stamtąd wyjechała do Norwegii, a następnie do Stanów Zjednoczonych, gdzie wspierała Rogersa i Maslowa w dopracowywaniu programu ruchu humanistycznego w psychologii. Odegrała niepoślednią rolę w propagowaniu tego kierunku. Pytana o genezę swoich zainteresowań wspominała podobno ironiczne powiedzenie swego nauczyciela gimnazjalnego: „Psychologia nie jest tym, czym sądzisz, że jest...”.
W nurcie życia
Przygodę z nauką Bühler zaczęła od eksperymentalnych badań nad myśleniem. Niebawem stała się specjalistką od psychologicznych problemów rozwoju. Pisała o baśniach i fantazjach dziecięcych. Była jednym z inicjatorów wykorzystania dziecięcych rysunków, pamiętników czy listów do badania problemów rozwojowych. Zwróciła uwagę na pojawiające się w okresie adolescencji pytania stawiane sobie przez młodych ludzi, dotyczące ich celu życia czy poszukiwania istoty tożsamości. Interesowały ją także możliwości diagnostyczne technik projekcyjnych, zwłaszcza metody Rorschacha i opracowanego przez siebie „Testu świata”.
Bühler była jednym z pionierów nurtu „life-span development” – tzw. psychologii rozwoju, zajmującej się całym cyklem życia, od narodzin aż do śmierci człowieka. „Opus magnum” tej uczonej była niewątpliwie jej praca Bieg życia ludzkiego. Bühler podjęła problem, który w epoce romantyzmu rozważał niemiecki filozof i teolog Friedrich August Carus. To on jako pierwszy porównywał dzieciństwo, wiek dojrzały i starość, szukając podobieństw i różnic między tymi okresami. Badaczka podeszła do sprawy metodycznie, zbierając wywiady, autobiografie i biografie oraz analizując dane statystyczne, dzięki którym udało się jej spojrzeć na procesy zachodzące w ludzkim życiu z szerokiej perspektywy.
Bieg życia ludzkiego powstał w okresie, gdy w psychologii niemieckiej nie przebrzmiały jeszcze echa psychologii postaci, z jej postulatem całościowego ujmowania różnych zjawisk. Autorka nawiązała do niego opisując życie ludzkie w trzech uzupełniających się kategoriach: biologicznej, subiektywnej oraz twórczej. Większość swych tez ilustrowała odwołując się do biografii konkretnych osób. Wykorzystała prawie dwieście historii życia postaci znanych i zasłużonych dla kultury i nauki oraz kilkadziesiąt wywiadów przeprowadzonych z pensjonariuszami domu starców. Każdy przypadek posłużył jej do zilustrowania jednej tezy rozwojowej, jakkolwiek niektóre życiorysy, np. Immanuela Kanta, wspomina roztrząsając różne zagadnienia.
Życie każdego człowieka ma charakterystyczne momenty, które sprawiają, że staje się ono po części podobne i odmienne od losów innych ludzi. W tym sensie można mówić o istnieniu różnych struktur biegów życia. Szczególne miejsce w biografii zajmują liczne formy aktywności człowieka, w tym takie, które są efektem realizowania postawy twórczej. Najciekawszą częścią monografii Bühler jest niewątpliwie ta, w której omówiła rodzaje biegu życia ludzi twórczych. Osoby takie pozostawiają po sobie dzieła. Austriacka uczona dokonała klasyfikacji, w świetle której dzieło może dominować nad życiem, może się z nim równoważyć, bądź też może być przez życie zdominowane. Jako przykład biografii, w której życie było tylko „podkładką” dla dzieła, Bühler...
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.
