Eliksir młodości

Zdrowie i choroby Laboratorium

Naukowcy uważają, że odkryli coś, co pomoże im stworzyć eliksir młodości. Współczesny kamień filozoficzny ukrywał się m.in. w... borówkach.

Niebieskie, słodkie, soczyste i chroni przed problemami z pamięcią. Co to takiego? Vaccinium cyanococcus, czyli borówka amerykańska.

POLECAMY

Coraz więcej badań dowodzi, że obecne w borówkach związki o nazwie flawonoidy wpływają pozytywnie na pamięć, uczenie się, podejmowanie decyzji, rozumienie materiału werbalnego, wnioskowanie, operacje na materiale liczbowym. Co więcej, okazuje się, że dieta bogata we flawonoidy przyczynia się do opóźnienia spadku sprawności poznawczej, którą często obserwuje się u osób starszych. Może nawet chronić przed chorobą Alzheimera i Parkinsona.

Dawniej naukowcy zakładali, że flawonoidy spełniają w mózgu taką samą rolę jak w ciele – jako antyoksydanty chronią komórki przed uszkodzeniem spowodowanym przez wszechobecne wolne rodniki. Najnowsze badania pokazują jednak, że pozytywny wpływ tych związków na funkcje poznawcze wynika przede wszystkim z interakcji flawonoidów oraz białek będących budulcem komórek nerwowych lub niezbędnych do ich funkcjonowania.

Do tej pory naukowcy zidentyfikowali ponad 6 tysięcy różnych flawonoidów. Obficie występują w owocach i warzywach, ziarnach zbóż, kakao, soi, herbacie i winie. A zatem dbający o formę umysłową, mogą sięgać po różne przysmaki, nie tylko borówki.

Tuning mózgu
Jako silne antyoksydanty, flawonoidy chronią komórki organizmu przed wolnymi rodnikami, które powstają w naszym ciele w czasie przemian metabolicznych i namnażają się pod wpływem zanieczyszczeń, dymu papierosowego i promieniowania. Dlatego naukowcy od dziesięcioleci badają właściwości tych związków: wzmacnianie odporności, przeciwdziałanie nowotworom i stanom zapalnym, regulowanie krążenia krwi i ciśnienia.

15 lat temu chemik Ronald Prior i neurobiolog James Joseph z Agricultural Research Service przy amerykańskim Departamencie Rolnictwa zajmowali się właśnie badaniem antyoksydacyjnych właściwości różnych produktów spożywczych, kiedy to Joseph dotarł do wstępnych danych mówiących, że osoby spożywające zalecane ilości owoców i warzyw radzą sobie lepiej w testach poznawczych niż osoby, które jedzą ich bardzo mało lub w ogóle. Zaintrygowani badacze postanowili sprawdzić, czy dieta bogata w antyoksydanty może poprawić funkcjonowanie mózgu.

Prior i Joseph sporządzili karmę wzbogaconą ekstraktami z borówek, szpinaku lub truskawek i podawali ją przez osiem tygodni szczurom w średnim wieku (19 miesięcy). Dwa miesiące życia szczura odpowiadają dekadzie życia człowieka. Pod koniec tego okresu szczury, które jadły normalną karmę, znacznie gorzej radziły sobie w uczeniu się oraz zadaniach wymagających umiejętności motorycznych (np. wchodzenie na umieszczoną wysoko deseczkę, wspinanie się na drążki czy pływanie w labiryncie). Szczury, które jadły wzbogaconą karmę, po dwóch miesiącach wypadły w tych zadaniach lepiej niż na początku badania! Co ciekawe, szczury, których dieta została wzbogacona w ekstrakt z borówek, radziły sobie najlepiej. Z nieznanych przyczyn były sprawniejsze ruchowo niż osobniki, którym podawano ekstrakt z truskawek i szpinaku.
Badacze doznali wtedy olśnienia. Za świetne wyniki zwierząt odpowiadało coś, co zawierała ich wzbogacona dieta. Jako że wszystkie pokarmy uwzględnione w badaniu były bogate we flawonoidy, Prior i Joseph doszli do wniosku, że to one muszą być odpowiedzialne za ten mózgowy tuning.

Tymczasem badania z udziałem ludzi również wskazywały, że posiłki bogate we flawonoidy mogą przynosić wiele korzyści poznawczych. W 2007 roku Luc Letenneur, epidemiolog z INSERM we Francji, oraz jego współpracownicy opublikowali wyniki badania, które objęło 1640 zdrowych dorosłych. Uczestnicy wypełnili kwestionariusz dotyczący nawyków żywieniowych, a następnie zostali poddani testom sprawności poznawczych. Naukowcy obserwowali te osoby przez 10 lat, cztery razy powtarzając testy i badanie kwestionariuszowe. Po każdym badaniu określali spożycie flawonoidów i sprawdzali, czy jego poziom ma związek ze sprawnością poznawczą. Uwzględniali jednocześnie inne nawyki zdrowotne mogące wpływać na funkcje poznawcze, tj. ćwiczenia fizyczne, palenie papierosów i otyłość.

Okazało się, że badani, którzy na początku eksperymentu spożywali najwięcej flawonoidów, osiągali lepsze wyniki w zada...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI