Dobra dieta to nie cud

Praktycznie

Katorżnicze diety często kończą się fiaskiem i efektem jo-jo. Rzecz bowiem nie w radykalnej zmianie jadłospisu, lecz w zmianie automatycznych zachowań. Jak rozpoznać szkodliwe nawyki i zastąpić je dobrymi?

Agata ma 30 lat. Jest tak zabiegana, że w wirze spraw często zapomina o rzeczach najważniejszych – także o posiłkach. Gdy przypomni sobie, że od rana nic nie jadła, wrzuca w siebie byle co i biegnie dalej.
Katarzyna, lat 35, to eteryczna intelektualistka, która każde, nawet najdrobniejsze, wydarzenie rozkłada na czynniki pierwsze. Rozmyśla, analizuje, zastanawia się nad wszelkimi możliwymi rozwiązaniami, gdy wszyscy już zapomnieli o sprawie. 

POLECAMY

Kamil ma 29 lat. Jest ambitny, zdolny, zawsze wysoko stawia sobie poprzeczkę, lubi rywalizację, a kiedy przegrywa – zaciska zęby i dalej robi swoje.

Aneta, spełniona czterdziestolatka, jest mamą trójki odchowanych już dzieci. Oddana, wierna, kochająca, radość czerpie z dawania – zapomina o tym, że warto dla równowagi także brać.

Co łączy te cztery osoby? Każda z nich ma problem z nadmiarem kilogramów, w mniejszym bądź większym stopniu straciła kontrolę nad tym, co dzieje się z jej ciałem. Z roku na rok przybierają na wadze. Są świadome swojego problemu – wiedzą, że w znacznym stopniu same się do niego przyczyniły i że muszą dokonać zmiany.

Agata i Katarzyna już kilka razy próbowały „wziąć się za siebie” – niestety, bez skutku. Aneta myśli o zmianie już od jakiegoś czasu, a Kamil zdał sobie sprawę z powagi sytuacji dopiero wtedy, gdy koledzy z pracy wezwali pogotowie, bo jego ciśnienie niebezpiecznie poszybowało w górę. Choć jest silnym mężczyzną, czuł się słaby i bezbronny jak dziecko.

Problemy Agaty, Anety, Katarzyny i Kamila mają wspólny mianownik – złe nawyki po cichu prowadzące do nadwagi. Nawyki, które tak mocno wrosły w ich życie, że pozostają bezpiecznie ukryte za codziennymi rutynowymi zachowaniami. A dopóki są poza naszą świadomością, dopóty jesteśmy wobec nich bezbronni.

Pierwszy krok do zmiany

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się nad zasadnością różnych czynności, które wykonujesz automatycznie każdego dnia? Jeśli nie, to zachowujesz się jak większość osób, które korzystają z dobrodziejstwa nawyków. Nawyki ułatwiają nam życie – dzięki nim nie musimy podejmować decyzji w każdej powtarzającej się sytuacji, w odpowiedzi na znane nam bodźce. Oszczędzamy siły niezbędne do skupienia się na tym, co nowe, nieznane, nagłe itp.

Agata często cierpiała na bóle głowy, które ustępowały po zjedzeniu cukierka lub batonika, dlatego w torebce nosiła zapas słodkich przekąsek. Z kolei Aneta codziennie rano, po zrobieniu śniadania dzieciom i rozwiezieniu ich do szkół, siadała w swoim ulubionym fotelu z filiżanką gorącej kawy i pączkiem, by za chwilę powrócić do czekających ją domowych obowiązków. 

To, co często wydaje nam się dobre i atrakcyjne, bo szybko rozwiązuje problem, może jednocześnie w dłuższej perspektywie przynieść złe skutki. Pozornie błahe nawyki mogą prowadzić do poważnych konsekwencji.

Nie każdy zły nawyk musi się takim wydawać na pierwszy rzut oka. Jedzeniu typu fast food łatwo nadać taką etykietę, nie myślimy jednak w ten sposób o niewinnym ciasteczku do kawy w dobrym towarzystwie.

Walka ze złymi nawykami nie jest łatwa, ponieważ wymaga od nas wysiłku i przeciwstawienia się temu, co łatwe, przyjemne i znane. Do działania na rzecz zmiany nawyków potrzebna będzie zatem motywacja.

Katarzynę zmotywowało to, że od pewnego czasu nie mogła pokonać odleg­łości między przystankami autobusowymi bez zadyszki. Jeszcze kilka lat temu kilometrowy marsz nie sprawiał jej trudności – teraz wydawał się nie lada wyzwaniem. Uzmysłowiła sobie, że będzie coraz gorzej, jeśli nie zmieni czegoś w swoim życiu.

Również Kamil czuł, że musi coś zmienić. Jak jednak rozpoznać nawykowe zachowania, skoro są one automatyczne i często nieświadome, a więc nie tak łatwo poddają się analizie? Kluczem do zmiany jest poznanie i zrozumienie działania nawyków. Co zatem mógł zrobić Ka...

Pozostałe 80% artykułu dostępne jest tylko dla Prenumeratorów.



 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI